اسید سیتریک Citric Acid
اسید سیتریک چیست
در سال 1917 توسط جیمز کوری ، شیمیدان مواد غذایی آمریکایی کشف شد . که قارچ اسید سیتریک محصول جانبی متابولیسم ساکارز یا گلوکز تولید کند که با دو مزیت همراه است . کارایی و اثرگذاری بالاتر ، دیگری هزینه کمتر آن که در این حالت نسبت به استخراج از مرکبات وجود دارد .
هرچند اسید سیتریک در بسیاری از مرکبات مانند لیمو با غلظت بالا یافت می‌شود ، لازم به ذکر است استخراج اسید از میوه برای مصرف صنعتی مقرون به صرفه نیست .
علاوه بر آن تقاضای سیتریک اسید بسیار بیشتر از عرضه مرکبات موجود می باشد ، در نتیجه هنگامی که تولید این اسید به ظاهر بی پایان امکان‌پذیر شد ، شرکت‌هایی تولید آن را در مقیاس صنعتی شروع کردند .
در برخی منابع هم آمده است که اسید سیتریک با فرمول مولکولی برای اولین بار در سال 1784 توسط یک محقق سوئدی از آب لیمو گرفته شد .
این ترکیب بدون بو و بدون رنگ از اوایل دهه 1900 از آب لیمو تولید می‌شد ، زمانی که محققان دریافتند که می‌توان آن را از نیز تهیه کرد .
اسید سیتریک یک اسید ضعیف آلی است با فرمول شیمیایی که در دو گرید صنعتی و خوراکی مورد استفاده قرار می گیرد و می توان آن را در بسیاری از مواد غذایی مانند انواع میوه ها و سبزیجات یافت .
اسید سیتریک خشک و آبدار از نمونه های معروف این نوع ماده می باشند . مزه ای ترش و خاص دارد و به دلیل اسیدی بودن می تواند از رشد باکتری ها جلوگیری نماید به همین دلیل در صنایع غذایی از آن به عنوان نگهدارنده ، تنظیم کننده اسیدیته غذا و یک عامل ضد میکروبی استفاده می شود .
همچنین برای تثبیت یا حفظ داروها و به عنوان ضدعفونی کننده در برابر ویروس‌ها و باکتری‌ها استفاده می‌توان از این ماده استفاده نمود .
کاربرد های اسید سیتریک :
این ماده طیف وسیعی از صنایع را پوشش می دهد
- صنعت تصفیه آب
- صنایع غذایی و نوشیدنی
- شوینده های بهداشتی
- سلامت پوست
- صنعت دارو
- صنایع رنگ سازی
- صنعت نساجی
- صنعت چاپ
- صنایع شیمیایی
- صنعت نساجی
- صنایع کشاورزی
- عکاسی
- لوازم آرایشی
- ضدعفونی‌کننده ها
- خوراک حیوانات
میوه های دارای اسید سیتریک
- مرکبات حاوی مقادیر زیادی اسید سیتریک :
لیمو
پرتقال
گریپ فروت
نارنگی
- میوه های حاوی کمتری دارای اسید سیتریک هستند :
آناناس
تمشک
توت فرنگی
قره قاط
گیلاس
گوجه فرنگی
میوه های گرمسیری
فواید اسید سیتریک :
اسید سیتریک طیف گسترده ای از نمکهای فلزی از جمله کمپلکسهایی با مس ، آهن، منگنز، منیزیم و کلسیم را تشکیل می دهد .
وجود این نمک ها دلیل استفاده از آن به عنوان یک عامل جدا کننده در فرآیندهای صنعتی و به عنوان یک ماده نگهدارنده خون ضد انعقاد است .
همچنین این ماده ، پایه خاصیت آنتی اکسیدانی آن در چربی ها و روغن ها است که در آنجا اکسیداسیون فلزات کاتالیز شده را از طریق کلات زنی آثار فلزاتی مانند آهن کاهش می دهد. دو ماده در آن، برای استفاده به عنوان طعم دهنده وجود دارد اولین عامل به دلیل اسیدیته آن است که طعم کمی دارد .
نکات ایمنی اسید سیتریک :
- از روشن کردن شعله در اطراف این ماده و استعمال دخانیات خودداری کنید .
- زمان کار با این محصولات از دستکش ضد اسید و عینک استفاده کرده و نکات ایمنی را رعایت کنید .
- وقتیی که با این محصولات کار می کنید ،از پوشش مخصوص و مناسب استفاده کرده و در صورت کثیف شدن آن را تعویض کنید .
- در صورت تماس سیتریک اسید با بدن ، بلافاصله نقطه تماس را با آب فراوان بشویید شست و شو دهید .
شرایط نگهداری و بسته بندی اسید سیتریک :
در شرایطی که تهویه مناسب باشد نگهداری کنید
این محصولات را به دور از گرد و غبار نگه دارید